Theo khảo sát của Masso Survey, hình thức kinh doanh mua theo nhóm sẽ
tiếp tục phát triển tại Việt Nam trong thời gian tới. Đây là một thị
trường tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức...
"Sự
mới lạ của hình thức kinh doanh này đang giảm dần, điều đó cũng có
nghĩa là các trang mua theo nhóm sẽ tiến hóa lên một bậc cao hơn”
Jeffrey Grau - chuyên gia phân tích cơ bản ở eMarketer, một hãng nghiên
cứu thị trường trực tuyến, chia sẻ.
Ngày nay,
rất khó để lướt Facebook, chấp nhận một Evite hoặc đọc một webiste tin
tức địa phương mà không bị làm phiền bởi những quảng cáo kiểu như phiếu
giảm giá 70% dịch vụ massage, một tá bánh cupcake với chỉ một nửa giá,
hoặc học nhảy dù với giá chỉ một phần ba... Thủ phạm là ai? Một làn sóng
các công ty đang đổ vào ngành công nghiệp phiếu mua chung với sự phát
triển nhanh chóng của công ty dẫn đầu trong hình thức kinh doanh này -
Groupon.
Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng coi
việc mua theo nhóm giống chơi trò chơi, và họ thích ý tưởng sử dụng các
khoản tiền nhỏ vào những thứ họ không thường mua - như là cơ hội để đi
nhảy dù. Nhưng dần dần, người tiêu dùng trở nên kén chọn hơn khi họ nhận
ra họ không thật sự sử dụng các phiếu giảm giá của lớp nấu ăn, hoặc họ
thử nhảy dù nhưng không thích nó.
Vậy thì đứng
trên phương diện một công ty cung cấp sản phẩm phiếu mua chung, các
doanh nghiệp thế giới và Việt Nam đang gặp phải những thách thức và có
được những cơ hội gì trong ngành hàng "nóng" này?
Thị trường phiếu mua chung thế giới
Groupon
đã đối mặt với sự cạnh tranh từ đối thủ Living Social, người được hậu
thuẫn bởi gã khổng lồ bán lẻ trực tuyến Amazon; mạng xã hội Facebook vừa
mới tung ra một hệ thống phiếu mua chung trên 5 quốc gia; công cụ tìm
kiếm phổ biến nhất Google - với tin đồn đang dự định mua lại Groupon -
cũng đang kiểm tra công cụ riêng của chính nó ở một số thị trường.
Chính
Groupon đang có tham vọng mở rộng và chuẩn bị tăng vốn thông qua việc
gia nhập thị trường chứng khoán với dự định sẽ định giá trị công ty từ
15 đến 25 tỷ USD, theo Bloomberg.
“Không có dấu
hiệu nào của sự quá tải”, GS. Utpal Dholakia - ngành marketing trường
đại học Rice, người so sánh hiện trạng mở rộng nhanh chóng của thị
trường phiếu mua chung với những ngày đầu của nền công nghiệp dot-com
những năm 1990, tuyên bố.
Giống như các công ty
được thành lập trong những năm đầu bùng nổ internet, phần lớn các công
ty mua theo nhóm này dần dần sẽ tan vỡ, các chuyên gia cho biết.
“Sẽ
có một sự chấn chỉnh thị trường, và dần dần số công ty tồn tại được sẽ
chỉ đếm trên đầu ngón tay”, Jeffrey Grau - chuyên gia phân tích cơ bản ở
eMarketer, một hãng nghiên cứu thị trường trực tuyến, chia sẻ.
Có
một vấn đề mà các công ty đang phải đối mặt là thực sự chỉ có một số ít
người tiêu dùng đã thử các phiếu mua hàng này, vì thế việc dự đoán qui
mô thị trường có thể lớn tới mức nào là khá khó khăn.
Một
cuộc thăm dò ý kiến cuối tháng qua của Harris Interactive - với tư cách
là Viện Kế toán công cộng Hoa Kỳ - đã phát hiện rằng, chỉ 10% người
tham gia khảo sát đã mua hàng theo hình thức mua theo nhóm trong năm
qua.
Nhưng điều đó không có nghĩa là thiếu cơ
hội. Người tiêu dùng hằng ngày đều được tiếp xúc với rất nhiều phiếu mua
chung với hàng loạt sự giảm giá đặc biệt trên hàng hóa hoặc dịch vụ
trong thời hạn ngắn.
Ngoài những công ty lớn
như Groupon đã cung cấp phiếu mua chung cho 500 thị trường tại 44 nước,
thị trường đang tràn ngập những công ty nhỏ hơn, những người đánh vào
thị trường ngách, trải dài từ báo chí địa phương cho đến các dịch vụ đặt
bàn nhà hàng trên Open Table (một website chuyên đặt bàn để sử dụng
dịch vụ tại các nhà hàng tại nhiều nơi trên thế giới).
Ngành
này đã trở nên quá đông đúc. “Có quá nhiều website mà một người tiêu
dùng muốn ghé đến khi cần mua phiếu mua chung, thậm chí là đối với người
tiêu dùng săn hàng trả giá”, Grau chia sẻ.
Ít
nhất là bây giờ, những phiếu mua chung xuất hiện trước mắt người tiêu
dùng cũng đã được sàng lọc thông qua các yếu tố nhân khẩu học.
Groupon
cho biết rằng người dùng chủ yếu của công ty là giới nữ, từ 18–34 tuổi,
khoảng một phần hai đang độc thân. Living Social cho biết 70% người
dùng của nó là phụ nữ và 51% dưới 35 tuổi.
Các
công ty mua theo nhóm cũng cần đảm bảo họ có đủ lý do hấp dẫn để khách
hàng hiện tại quay lại website của mình. Grau cho biết, nhiều người dùng
coi việc mua theo nhóm giống chơi trò chơi, và họ thích ý tưởng sử dụng
các khoản tiền nhỏ vào những thứ họ không thường mua - như là cơ hội để
đi nhảy dù.
“Nếu bạn đang mua những thứ trong danh sách mua sắm, bạn sẽ không đến Groupon”, ông ta nói.
Maire
Griffin, người phát ngôn của Living Social cho biết cô ta nghĩ lịch sử
đã cho thấy rằng người tiêu dùng luôn luôn bị hấp dẫn với việc trải
nghiệm những cái mới, và cô ta mong điều đó không thay đổi.
Griffin
cho biết Living Social đã làm nhiều cách để thử tấn công nhiều khách
hàng hơn. Ngoài những phiếu mua chung hàng ngày, công ty còn cung cấp
thêm nhiều ưu đãi nhắm đến các hộ gia đình, du lịch và họp nhóm bên
ngoài như du lịch trượt tuyết. Griffin cũng quảng bá rộng rãi những
phiếu mua chung có giá trị ở các thành phố lớn như New York và
Washington, D.C
“Tất cả những đề xuất chúng tôi đang đưa ra hấp dẫn một số lượng lớn các nhóm người khác nhau”, cô ta cho biết.
Grau
cho biết rằng khi mô hình mua theo nhóm bão hòa, sẽ có nhiều công ty
cung cấp các ưu đãi nhắm đến các nhóm người dùng liên quan đến nhau hoặc
chuyên biệt, ví dụ như là người chạy bộ hoặc người chơi đua thuyền.
Ông
nhìn thấy điểm tương đồng giữa sự hào hứng của mua theo nhóm và các
trang đấu giá trực tuyến khởi đầu bởi eBay. Qua nhiều năm, ông ta lưu ý,
người mua hàng đã bắt đầu mệt mỏi bởi cách thức đấu giá và eBay đã bắt
đầu đưa ra nhiều mức giá cố định hơn.
“Sự mới
lạ của việc này đang giảm dần, điều đó cũng có nghĩa là các trang mua
theo nhóm sẽ tiến hóa lên một bậc cao hơn”, Grau cho biết.
Hiện trạng thiếu chiến lược phát triển tại Việt Nam
Mô
hình mua theo nhóm đã thu hút được sự chú ý của người tiêu dùng Việt
Nam trong vòng chưa đầy 2 năm – nơi có 31% dân số sử dụng internet và
phần lớn là dân số trẻ. Hình thức mua theo nhóm này cũng phù hợp với
thói quen thích các sản phẩm dịch vụ giảm giá của người dân, đặc biệt là
trong thời điểm giá cả tăng cao và xu hướng thắt chặc chi tiêu như hiện
nay.
Tự phát là chính
Tuy
ra đời muộn và sao chép ý tưởng từ Groupon, nhưng từ năm 2010 đến nay,
thị trường này tại Việt Nam đang phát triển rất sôi động với hơn chục
website khác nhau, và các deal hiện nay cũng rất đa dạng, từ các dịch vụ
ăn uống, giải trí đến các lớp học, sản phẩm tiêu dùng.
Dựa
theo thời gian phát triển và số lượng người dùng hiện nay, có 4 doanh
nghiệp nổi trội nhất trong ngành này là nhommua.com, muachung, cungmua
và hotdeal.
nhommua.com và muachung là các sản
phẩm được phát triển từ diadiem.com hay công ty CP Truyền thông Việt Nam
trên cơ sở có lượng người sử dụng lớn và sự đầu tư bài bản từ các nhà
đầu tư, có đối tác chuyên nghiệp từ nước ngoài, có nhân sự có kinh
nghiệm xây dựng mô hình mua theo nhóm. Đa số các công ty còn lại đang
tham gia vào thị trường này đều đang hoạt động trên cơ sở tận dụng người
sử dụng từ các nguồn khác và xem như là một giá trị dịch vụ gia tăng
cho khách hàng.
Vì đặc thù cơ sở hạ tầng kỹ
thuật của Việt Nam chưa cao nên hình thức thanh toán và quy trình mua
bán hiện nay cũng tốn nhiều chi phí cho các công ty cung cấp dịch vụ
này, do đó, việc đảm bảo cạnh tranh được và vẫn có lợi nhuận trong những
năm đầu là khá khó.
Thiếu sự khác biệt
Các
mặt hàng kinh doanh theo hình thức này hiện khá đa dạng. Không quá khó
để kiếm một phiếu ăn uống tại các nhà hàng hay để tham gia hoạt động bắn
súng sơn hay thậm chí một khóa học SEO marketing với giá hấp dẫn trên
các trang này.
Ngoài tiêu chí cốt lõi là giá
rẻ, hầu hết các công ty cung cấp loại hình này chưa có một sự khác biệt
rõ rệt nào để cạnh tranh, trừ dealdulich - đơn vị tập trung các deal du
lịch tại Việt Nam.
Hầu hết, các công ty dạng
này đều đang tập trung phát triển tại thị trường phía Nam, nơi năng động
và mức độ tham gia các deal cao hơn so với phía Bắc.
muachung
đang là đơn vị dẫn đầu thị trường này một phần nhờ đây là thị trường
truyền thống của nó, đồng thời đã tiến tới xây dựng các showrom nhằm hỗ
trợ khách hàng có nơi để kiểm chứng sản phẩm trước khi mua dùng trong
thực tế.
Thiếu tập trung nguồn lực và dàn trải
Trong
số nhiều công ty theo dạng này, Zingdeal là một trong những đơn vị lớn,
ra đời sớm nhất nhưng đã đóng cửa với lý do tập trung phát triển hoạt
động kinh doanh chính của công ty hiện nay. Đây có thể xem là dẫn chứng
cho thấy tầm quan trọng của việc tập trung đầu tư nhằm đảm bảo sự thành
công. Theo đó, cần có kế hoạch dài hạn và bài bản hơn. Doanh nghiệp
không những phải nắm vững về việc kinh doanh trên nền tảng thương mại
điện tử, công nghệ, mà còn phải biết nắm bắt tâm lý, thói quen của người
tiêu dùng để đưa ra các deal hấp dẫn, phù hợp.
Tình trạng phát triển dàn trải đang rất phổ biến tại Việt Nam.
Với
sự phát triển của internet hiện nay, khách hàng có thể dễ dàng tìm kiếm
thông tin và tăng khả năng tìm được giá tốt nhất cho các món hàng mà
mình muốn. Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn có tâm lý lo ngại về uy tín
của doanh nghiệp, chất lượng sản phẩm cũng như sự làm giá của các deal
nhằm tạo ra sự giảm giá ảo.
Các công ty mua theo nhóm tại Việt Nam đang đi trên con đường cũ của hình thức kinh doanh này trên thế giới.
Trong
một khảo sát mới đây của Masso Survey, một số chuyên gia cho rằng hình
thức kinh doanh mua theo nhóm này sẽ tiếp tục phát triển tại Việt Nam
trong thời gian tới. Đây vẫn là thị trường tiềm năng, nhưng cũng đầy
thách thức. Các doanh nghiệp cần tìm hiểu về nhu cầu, hành vi cũng như
thói quen mua sắm của khách hàng để từ đó định hướng chiến lược kinh
doanh và từng bước xây dựng thương hiệu một cách rõ ràng và hiệu quả
hơn.
Các doanh nghiệp cũng cần có sự đầu tư lớn
và dài hạn để tạo được sự khác biệt, định vị hình ảnh thương hiệu nhằm
tạo ra uy tín bằng chất lượng sản phẩm và dịch vụ cung cấp, thông qua đó
xây dựng niềm tin thương hiệu lâu dài đối với người tiêu dùng cũng như
thu hút được nhiều deal hấp dẫn hơn từ phía nhà cung cấp.
Theo DNSG/Masso Consulting
| Các tin khác VietnamMarcom |
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét